මෝටර් රථයේ පියාගේ උපත සහ ලොව පළමුවන මෝටර් රථ සමාගමේ ආරම්භය

අවුරුදු 176 කට පෙර අද වැනි දිනක වර්ෂ 1844 හි නොවැම්බර් 25 සඳුදා

අභ්‍යන්තර දහන එන්ජිමකින්(Internal Combustion Engine) බල ගැන්වෙන ලොව ප්‍රථම මෝටර් රථය නිර්මාණය කර සංවර්ධනය කළ ජර්මානු ඉංජිනේරුවෙකු සහ ව්‍යවසායකයෙකු වන කාල් ෆ්‍රෙඩ්රික් බෙන්ස් උපත ලැබීය. ඔහු සහ ඔහුගේ බිරිඳ බර්තා මර්සිඩීස් බෙන්ස් සමාගමේ ආරම්භක සාමාජිකයෝ වූහ. බෙන්ස් උපන්නේ දුප්පත් පවුලක ය.ඔහුගේ පියා වයස අවුරුදු දෙකේදී මිය ගිය අතර, ඔහුගේ මව ඔහුට දිය හැකි හොඳම අධ්‍යාපනය ලබා දීමට උත්සාහ කළාය.

බෙන්ස් පාසලේ ආදර්ශමත් ශිෂ්‍යයෙකි. පසුව ඔහු බහු-තාක්ෂණික විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළත් වූ අතර පසුව කාල්ස්රුහි විශ්ව විද්‍යාලයේ යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරු විද්‍යාව හැදෑරීය. ඉන්පසු වයස අවුරුදු 19 දී එනම් වර්ෂ 1864 දී උපාධිය ලබා ගත්තේය.බෙන්ස් සිය බයිසිකලය පැදවීමට ප්‍රිය කළ පුද්ගලයකු වූ අතර සම්පූර්ණ යාන්ත්‍රික මෝටර් රථයක් හෝ “අශ්වයෙකු නැති” මෝටර් රථයක් සෑදීමට සිහින මැව්වේය.

ඔහු ඉංජිනේරු රැකියාවන් ගණනාවක සේවය කළ නමුත් ඔහු සෑහීමට පත් වූ කිසිවක් සොයා ගැනීමට නොහැකි විය. ඔහු මෑන්හයිම් හි පදිංචි වූ අතර එහිදී ඔහු තම සහකරු අගෝස්තු රිටර් සමඟ යකඩ කර්මාන්තශාලාවක් සහ ෂීට් ලෝහ වැඩමුළුවක් ආරම්භ කළේය. ව්‍යාපාරය දුෂ්කරතාවලට මුහුණ දුන් නමුත් ඔහුගේ පෙම්වතිය වූ බර්තා විසින් රිටර්ගේ කොටස් මිලදී ගත්තේය.පසු කලෙකදී කාල් සහ බර්තා වර්ෂ 1872 දී විවාහ වූ අතර ඔවුන්ට දාව දරුවන් පස් දෙනෙක් ලැබිණ.

ජ්වලනය(ignition), ස්පාර්ක් ප්ලග්(spark plug), ගියර්(gears), කාබ්යුරේටරය(carburator), ජල රේඩියේටර් සහ ක්ලච් ඇතුළු කාල් තමා සිතූ වාහනයේ විවිධ කොටස් සංවර්ධනය කිරීමට පටන් ගත්තේය. රියදුරු සහ මගියෙකු සඳහා ආසන දෙකක් සහිත පළමු පූර්ණ ගෑස් මෝටර් රථය ඔහු එකලස් කළේය. එය වර්ෂ 1885 දී අලුත් අවුරුදු දිනයේදී නිම කරන ලද අතර two stroke ද්වි පහර එන්ජිමක් සඳහා පේටන්ට් බලපත්‍රයක් වර්ෂ 1886 ජනවාරි මාසයේදී ඔහුට ලබා දෙන ලදී. එවැනි දෙයක් මීට පෙර කිසි දිනෙක නොතිබූ අතර මිනිසුන් එයින් කිසිදු ප්‍රයෝජනයක් දුටුවේ නැත. මෙම තත්වය බර්තා විසින් දක්ෂ ලෙස විසඳා ගන්නා ලදී. වර්ෂ 1888 දී ඇය කිලෝමීටර් 106 ක දුරක් ගමන් කරමින් පෝර්ෂයිම් හි පිහිටි ඇගේ මවගේ නිවසට මෝටර් රථය පදවාගෙන ගියාය.

මෙය සිදු කරනු ලැබුවේ ඇගේ ස්වාමිපුරුෂයාගේ අනුදැනුමකින් තොරව වන අතර ඇය ඔහුට දැනුම් දුන් විට විදුලි පණිවුඩයක් හරහා ඇය ආරක්ෂිතව පැමිණීම ගැන දැනුම් දුන්නාය. මෙතෙක් උත්සාහ කළ පළමු දුර ගමන් ගමන මෙය වන අතර එය මෙම ප්‍රවාහන මාධ්‍යයන්හි ආරක්ෂාව සහ ප්‍රායෝගිකභාවය පිළිබඳ මහජන මතය වෙනස් කළේය. බර්තා විසින් සිදු කරන ලද මෙහෙයුම සැමරීම සඳහා ඇය ගමන් කළ පාර දිගේ සෑම වසර දෙකකට වරක් පෞරාණික මෝටර් රථ තරඟයක් පවත්වනු ලැබේ.

මෙම සිදුවීමෙන් කාර්ල් මෝටර් රථයේ විශේෂාංග වැඩි දියුණු කිරීමට සූදානම් වූ අතර, තිරිංග ලයිනිං සහ බෑවුම් හරහා ධාවනය කිරීම සඳහා අමතර ආම්පන්නයක් එක් කළේය.වර්ෂ 1889 පැරීසියේ පැවති ලෝක ප්‍රදර්ශනයේදී ඔහුගේ මෝටර් රථවලට විශාල ප්‍රචාරයක් හා ඇගයීමක් ලැබුණි. ඉල්ලුම ඉහළ ගිය අතර ඒ අනුව නිෂ්පාදන පහසුකම් පුළුල් විය. සේවකයින්ගේ සංඛ්‍යාව වර්ෂ1889 දී 50 සිට වර්ෂ 1899 දී 430 දක්වා වර්ධනය විය. කාල් සහ බර්තා වර්ෂ 1900 ගණන්වල මුල් භාගය දක්වා සමාගම් මාලාවක් දියත් කළ අතර යුරෝපයේ ප්‍රමුඛතම මෝටර් රථ නිෂ්පාදකයින් ලෙස සිය ස්ථාවරය පවත්වා ගෙන ගියහ.

කෙසේවෙතත්, 1920 ගණන් වන විට මර්සිඩීස් එන්ජිමේ නිෂ්පාදකයින් වන බෙන්ස් සහ ඩේම්ලර් අතර දැඩි තරඟයක් පැවතුනි. උද්ධමනය හේතුවෙන් නිෂ්පාදන පිරිවැය ඉහළ යන අතර සමාගම් දෙකටම විකුණුම් අඩුවෙමින් පවතී. 1924 දී සමාගම් දෙක “අන්‍යෝන්‍ය උනන්දුව පිළිබඳ ගිවිසුමක්” අත්සන් කළ අතර එමඟින් ඒකාබද්ධ නිෂ්පාදන, අලෙවිකරණ, මිලදී ගැනීම් සහ වෙළඳ ප්‍රචාරණ ප්‍රයත්නයන් සඳහා හේතු වූ නමුත් සෑම සමාගමක්ම තවමත් තමන්ගේම වෙළඳ නාමය පවත්වා ගෙන යයි. අවසානයේදී වර්ෂ 1926 දී සමාගම් දෙක ඩේම්ලර් බෙන්ස් සමඟ ඒකාබද්ධ වූ අතර අද අප දන්නා පරිදි මර්සිඩීස් බෙන්ස්(Mercedes Benz) කාර් නිෂ්පාදනය කිරීමට පටන් ගත්හ.

කාල් බෙන්ස් අලුතින් ආරම්භ කරන ලද සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාමාජිකයෙකු වූ අතර ඔහුගේ ජීවිතයේ ඉතිරි කාලය සඳහා එය එසේ විය.වර්ෂ 1927 දී විකුණුම් තුන් ගුණයකින් වැඩිවීමත් සමඟ මෙම ඒකාබද්ධ කිරීම පලදායි විය. Mercedes සමාගම විසින්ම ඩීසල් ට්‍රක් රථ පෙළද එම වසරේම දියත් කරන ලදී.ඉන්පසුව වසර කිහිපයකට පසුව කාල් බෙන්ස් වයස අවුරුදු 84 දී 1929 අප්‍රියෙල් 4 වන දින ලාඩන්බර්ග්හි පිහිටි සිය නිවසේදී මිය ගියේය.තවත් වසර කිහිපයකට 1944 දී වයස අවුරුදු 95 දී බර්තා මිය යන තෙක්ම එහි පදිංචිව සිටියේය.

අද වන විට විවිධ ආකාරයෙන් දියුණුවට පත්වී ඇති මෝටර් රථයේ ආරම්භය සිදු වුයේ මේ ආකාරයෙනි.මෙහිදී අප හදුන්වන කාල් බෙන්ස් විසින් සිදු කල මෙම විශිෂ්ට සොයාගැනීම හේතුවෙන් අද වර්තමානයේ බොහෝ දෙනෙකු ප්‍රතිපල ලබයි.ඔහු ප්‍රවාහන මාධ්‍යයන්හි සිදු කල විප්ලවයට උපහාරයක් ලෙස මෙම කතාංගය ඔබ වෙත රැගෙන ආවේ On this day in Motoring යන වෙළුමෙහි ආරම්භයක් ලෙසයි.

අවසානයේ කිවයුතු කරුණක් ලෙස සුවිශේෂී වන්නේ ලොව ප්‍රථම මෝටර් රථය නිපදවූයේ පිරිමි පුද්ගලයකු වුවද ලොව ප්‍රථම රියදුරු වන්නේ කාන්තාවක් වීමයි නමින් බර්තා බෙන්ස් නම්වූ ඇය තම ස්වාමියාගේ නිෂ්පාදනය ලොවට පෙන්වමින් අනාගතයේ ප්‍රවාහන මාධ්‍යය ලොවට හදුන්වා දුන්නාය.

Leave a reply